همانطور که می دانید نور، عنصر اصلی در حوزه عکاسی است و اینکه عکاس بتواند عکس خوبی را ثبت کند نیاز به نورپردازی بر روی سوژه و محیط عکاسی خواهد داشت. نورپردازی می تواند با استفاده از نور غیر طبیعی و مصنوعی باشد و یا نور طبیعی، این شرایط و محیط است که عکاس را مجاب به استفاده از هر یک از این موارد و یا هر دوی آنها به صورت هم زمان می کند تمام این کارها بستگی به مهارت عکاس و نوع استفاده او از شرایط نوری و نورپردازی دارد.
در این مقاله قصد داریم شکا را با نورپردازی در عکاسی آشنا کنیم.
موارد مهم نورپردازی در عکاسی
ابتدا شما باید به طور کلی با مبحث نور در عکاسی آشنا شوید
در عکاسی از هر سوژه ای شما سه نوع نور را در اختیار دارید که نور اصلی، نور فرعی و نور پشت نام دارد.
نور اصلی همانطور که از نامش پیداست اصلی ترین نوری است که به سوژه شما می تابد.
نور فرعی در واقع نقش فید و کمرنگ کردن سایه های نور اصلی را عهده دار است.
نور پشت هم نوری است که از جهت پشت به سوژه می تابد.
برای عکاسی شما به چه میزان نورپردازی نیاز دارید؟
میزان نورپردازی در عکاسی بستگی به سوژه ای دارد که قرار است از آن عکس بگیرید که قوی ترین نورافکن ها در عکاسی وجود دارند که می توان از آنها با توجه به سوژه استفاده کرد که بزرگ‌ترین آنها استفاده از یک لنز تله فتو است که به حدی قوی است که باعث غلبه بر نور خورشید می شود اکثر عکاسان برای انجام این قبیل کارها از نورافکن هایی با حداقل 600 وات در ثانیه و در بعضی مواقع از فلاش های ارزان تر و مقرون به صرفه تر استفاده می کنند.
اما توجه داشته باشید که این کار همیشه توصیه نمی شود مخصوصا در هنگام عکاسی در شب.
از آنجایی که بیشتر عکاسان ترجیح می دهند عکس های خود را با نور ملایم ثبت کنند از اصلاح کننده های نور در نورپردازی عکاسی خود استفاده می کنند که به وسیله ی آن شدت نور گرفته شده و باعث تابش نور به اصلاح نرم می شود به همین علت برای نورپردازی قوی نیازی به هزینه های گراف نیست زیرا در آخر برای فید کردن آن مجبور به استفاده کردن از ابزار دیگری خواهید بود.
نکته لازم به ذکر پر نورپردازی عکاسی این است که نورافکن ها تنها یک منبع نوری هستند که عکاس با توجه به تبحر و تجهیزاتی که در اختیار دارد باید با استفاده از اصلاح کننده ها شدت نور را کاهش دهد به همین علت در نورپردازی عکاسی فقط استفاده از یه منبع نوری کافی نیست باید شما با استفاده از خلاقیت خود به عنوان یک عکاس نور مورد نظر و متناسب با سوژه خود را به ایجاد کنید.
اصلاح کننده های نور در نورپردازی
- بیوتی دیش
- سافت باکس و دیفیوزر
- صفحات فلزی
- چتر
- ژل
- اسنوت و زنبوری
بیوتی دیش
این وسیله معمولا در عکاسی پرتره مدرن مورد استفاده قرار می گیرد نوری که به واسطه ی بیوتی پیش تابیده می شود بسیار پرطراوت و در عین حال ملایم است که باعث می شود نتیجه ی عکاسی بسیار خراب شود.
سافت باکس و دیفیوزر
زمانی که شما در عکاسی به تابش شدید نور برخورد می کنید استفاده از سافت باکس ها و انواع دیفیوزر ها باعث کاهش شدت نور شده و مرز نامحسوسی بین نواحی روشن و تاریک تصویر ایجاد می کند.
نکته ای که دانستنس خالی از لطف نیست این است که با اسنفاده از دیفیوز یا پخش کردن نور می توان عکاسی بدون فلاش انجام داد و همچنین استفاده از این ابزارها باعث ایجاد کچ لایت یا نور داخل چشم و مانع از سیاه شدن یکدست بخشی از تصویر می گردد.
صفحات فلزی
صفحات فلزی در اصل درب های گنبدی شکلی هستند که در نورپردازی عکاسی در چهار جهت نور قرار می گیرند و پر صورت تمایل و احتیاج به نور بیشتر کی توان آنها را باز کرد و در صورت نیاز به کاهش نور می توان آنها را بست.
چتر
چتر باعث تابش پرتو متمرکز نور به سمت سوژه عکاسی می شود. عکاس برای نورپردازی در محیط عکاسی خود می تواند از یک چتر بازتابنده یا منعکس کننده استفاده کند تا به وسیله ی آن نور را از سوژه خود دور نماید بدون اینکه برای عکاسی از سوژه مورد نظر دچار کمبود نور شود.
ژل
ژل ها وسیله هایی هستند که باعث هماهنگی نور با فلاش دوربین می شوند به طور مثال برای هماهنگی رنگ غروب آفتاب با فلاش، عکاس به ژل نیاز دارد و یا حتی برای ایجاد یک رنگ کمی غیر طبیعی استفاده از ژل کاربردی خواهد بود.
اسنوت و زنبوری
اسنوت و زنبوری از حمله اصلاح کننده هایی هستند که باعث متمرکز شدن نور در ناحیه ی کوچکتر می شوند با توجه به اینکه نور به سوژه تابیده می شود اما به سرعت کاهش پیدا می کند تا قسمت های تاریک را از میان بردارد.
ابزار کاربردی در نورپردازی عکاسی چه نوع ابزاری است؟
* نورافکن های استودیویی
* فلاش های رو دوربینی
از آنجایی که نور در عکاسی عنصری غیرقابل انکار است نورپردازی نیز لازمه ی عکاسی از یک سوژه می باشد. کاربردی ترین ابزار در نورپردازی عکاسی نورافکن های استودیویی و یا فلاش های رو دوربینی هستند که قبل از تهیه آن عکاس باید این موضوع را در نظر داشته باشد که آیا می خواهد ابزار نورپردازی ثابت باشد و یا قابل حمل، زیرا عکاسانی که کار خود را در یک استودیو انجام می دهند و نیازی به مدام حمل کردن وسیله ی نورپردازی ندارند با عکاسانی که مدام در حال رفت و آمد به مکان های مختلف هستند و نیاز دارند وسیله ی نورپردازی آنها سبک و قابل حمل باشد و نیازی به برق نداشته باشد نیازشان متفاوت است در واقع دو نیاز متفاوت با خروجی یکسان.
از این رو فلاش های رو دوربینی بهترین انتخاب برای عکاسانی است که می خواهند این وسیله را مدام حمل کنند این فلاش وسیله ای بی سیم است که جدا از دوربین می باشد و در مواقع لزوم می توان آن را روی دوربین نصب کرد این ابزار نورپردازی بیشتر برای عکاسان و فیلمبرداری مراسمات عروسی و خبرنگاران که مدام در حال تهیه ی گزارش و عکس هستند مناسب است، تنها ایراد این فلاش های رو‌دوربینی این است که به اندازه نورافکن های استودیویی نور از خود ساطع نمی کنند و آماده کردن آنها برای فلاش بعدی کمی سخت و زمان بر است اما به علت قابل حمل بودن در بسیاری از موارد جواب کوی نیاز عکاسان می باشد زیرا عکاسان نیز از این وسیله به اندازه توانش انتظار دارند و آنها به این امر واقف اند که فلاش های رو دوربینی صرفا وسیله ای برای لنگ نماندن عکاس در موقعیت های حساس است.
نورافکن های استودیویی بسیار بزرگ‌تر از فلاش های رو دوربینی هستند و به وسیله ی برق کار می کنند اما با استفاده از پاور بانک می توان آنها را به مکان های مختلف حمل کرد این نوع نورافکن هم مدل ثابت آن هم چرخانش دارای قدرت بسیار بالایی است و در عین حال نیز بازسازی آن راحت تر است و مشکل فلاش های رو دوربینی را ندارد.
تفاوت نورافکن چرخان و ثابت در هنگام نورپردازی چیست؟
نورافکن های ثابت بهترین ابزار برای عکاسان مبتدی می باشد زیرا هم بسیار ارزان قیمت تر از نورافکن های چرخان هستند و هم با دادن یک نور ثابت کمک می کنند که عکاس عکس های متعددی را از سوژه خود بگیرد بدون اینکه مجبور باشد مجدد نور آن را تنظیم کند و حتی امکان استفاده از در هنگام فیلمبرداری نیز وجود دارد.
نورافکن های چرخان نسبت به نورافکن های ثابت قوی تر هستند و دلیل این موضوع این است که آنها فقط نور را به صورت پشت سر هم و در فواصل زمانی کوتاه به محیط می تابانند در نتیجه کارکرد کمتری را نسبت به نوع ثابت خود دارند نورافکن های چرخان در زمان عکاسی پرتره بسیار کارآمد هستند زیرا با عدم تابش متداول نور باعث گشاد شدن مردمک چشم سوژه و پر رنگ تر شدن عنبیه فرد نمی شوند اسن نور افکن ها در فواصل زمانی مشخص نور را به محیط می تابانند.
نحوه ی استفاده از نورپردازی در عکاسی به چه صورت است؟
پخش کردن نور در عکاسی
برای پخش و فید کردن نور در عکاسی شما می توانید از وسایلی مانند پارچه سفید و یا پلاستیک بی رنگ استفاده کنید زیرا با قرار دادن آن مقابل منبع نوری که به شدت در حال تابیدن است باعث نرم و ملایم شدن نور خواهید شد که این موضوع در رابطه با نورهای طبیعی مانند نور خورشید مناسب است که شم با این کار همانند ابر مقابل نور خورشید عمل می کنید و باعث ملایم تابیده شدن نور می شوید. اما برای پخش کردن نور در مقابل نورهای مصنوعی مانند نورافکن ها شما می توانید از یک دیفیوزر استفاده کنید.
نورپردازی در منبع نور گسترده
برای دریافت نور گسترده و تابیدن نور کافی بر روی سوژه مورد نظر مانند عکاسی پرتره بهتر است سوژه را در کنار پنجره ای قرار دهید که به طور مستقیم نور خورشید را نمی تاباند با اینکار شما یک سافت باکس رایگان در اختیار خواهید داشت و نیازی به هیچ ابراز نورپردازی در عکاسی خود ندارید. در رابطه با استفاده از منبع نور طبیعی به واسطه پنجره توجه داشته باشید که هر چقدر اندازه پنجره و یا هر منیع نوری شما کوچک باشد نور با شدت بیشتری تابیده خواهد شد در خالی که اگر منبع نور شما گسترده باشد نوری ملایم و نرم را در اختیارتان قرار می دهد. عملکرد منبع نور کوچک و محدود، بر خلاف عملکرد منبع نور وسیع است. در واقع منبع وسیع نوری پرتوهای نور را از جهات مختلف به سوژه می تاباند که بدین وسیله نوری بیشتری هم در محیط خواهید داشت و هم نور باعث از بین رفتن سایه ها می گردد.
تابش کمتر نور با توجه به دور بودن آن
هر چه منبع نور دورتر باشد تابش آن کمتر خواهد شد و در نتیجه تبریک بر روی سوژه نیز بیشتر می شود توجه داشته باشید که هنگام عکاسی در محیط باز و آفتابی باید از فلاش pop-up یا hot-shoe استفاده کرد زیرا باعث از بین رفتن و روشن تر شدن سایه های روی سوژه می شود
در نورپردازی عکاسی در چنین موقعیت هایی توجه داشته باشید که با استفاده از انعکاس نور به وسیله یک رفلکتور براق و یا هر وسیله ی بازتابنده ای می توان در این حالیکه جهت نور را حفظ می کنیم فاصله ی تابش نور تا سوژه را نیز افزایش دهیم.
نورپردازی با منبع نور دورتر تابش نور شدید تر
در هنگام عکاسی در فضایی هم چون خانه باید با توجه به نور طبیعی موجود و تاباندن منبع نور مصنوعی دیگر نورپردازی را انجام دهید در این گونه موارد شما با مزدیک کردن نور به سوژه باعث کاهش شدن نور می شوید زیرا در این صورت نور پخش می شود فوکوسی رروی سوژه شما نخواهد داشت در نتیجه با دور کردن نور شدت آن را افزایش می دهید.
عملکرد انعکاس نور مانند یک پخش کننده
شما می توانید یک بخش از فویل آلومینیومی را جمع کنید و سپس آن را باز کنید و بر روی یک سطح صاف مانند مقوا و یا پلاستیک بچسبانید با انجام این روش شما یک بازتابنده نور ساخته اید که دارای سطح سفید مات بوده و بدون اینکه شدت نور را به اندازه قابل توجهی کاهش دهد باعث تابیدن هایلایت های نوری درخشان به سمت سوژه می شود.
به طور مثال شما هنگامی که یک منبع نوری کوچک را به سمت سطحی مات و صاف مانند سقف و یا دیوار قرار دهید باعث پخش شدن نور می شود و با اینکار هیچ‌گاه انعکاس نور را نخواهید داشت.
انحراف نور با توجه به سوژه عکاسی
برای زمان هایی که عکاس قصد دارد سوژه را بسیار برجسته جلوه دهد بهتر از منیع نور را به سوژه نزدیک کند تا بدین وسیله سوژه روشن تر دیده شود و پس زمینه تاریک تر تا فوکوس عکس روی او باشد و در حالتی عکاس قصد دارد جلوه ی پس زمینه بیشتر باشد باید منبع نور را دورتر کند.
و برای برجسه سازی بخشی از سوژه بهتر از نور را از سمت همان بخش مورد نظر به سوژه تاباند.
نکته مهم در نورپردازی این است که نحوه نورپردازی می‌تواند باعث بیشتر و یا کمتر جلوه کردن سوژه گردد.
نورپردازی از بالا، پایین و یا نمیرخ برای نشان دادن جزئیات
نورپردازی از بالا، پایین و نیمرخ سوژه باعث به رخ کشیدن جزئیات آن می شود در حالی که نورپردازی از جلو باعث محو شدن جزییات می گردد در نتیجه عکاس باید با توجه به سوژه خود و مقصود خود از سوژه نورپردازی را انجام دهد.
کاربرد نور در عکاسی
نور در عکاسی باعث مشخص شدن سوژه و در نهایت ثبت عکس از آن می شود در واقع کارکرد نور در عکاسی چهار مورد است که مورد اول: حالت دادن به سوژه است. مورد دوم: ایجاد طرح های سیاه و سفید در عکس است. مورد سوم: نمایش حجم و عمق در عکاسی می باشد. مورد چهارم: سایه ها هستند.
سخن پایانی
در پایان مجموعه سی کارو امیدوار است توانسته باشد مطالب مفیدی را در رابطه با نورپردازی عکاسی در اختیار شما علاقمندان قرار دهد.